Czym jest integracja sensoryczna?

Integracja sensoryczna to zdolność mózgu do odbierania, porządkowania, integrowania w spójną całość oraz zrozumienia bodźców z różnych zmysłów – wzrokowych, słuchowych, dotykowych, płynące z ruchu i grawitacji, a także zmysłów węchu i smaku. Mózg nabywa i rozwija tę umiejętność przez całe życie, szczególnie intensywnie w pierwszych latach życia dziecka. Dzięki zdolności rozpoznawania i organizowania docierających informacji sensorycznych, dziecko rozwija mechanizmy uczenia się i zachowania coraz bardziej dostosowane do wymagań otoczenia. Ten proces organizacji informacji sensorycznych stanowi podstawę umiejętności związanych z ruchem, mową, emocjami, uwagą, relacjami społecznymi i percepcją.

Od chwili narodzin, dziecko rozwija umiejętność dostrzegania różnych bodźców sensorycznych za pomocą wszystkich zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, węchu, smaku, a nawet poprzez specjalny zmysł rejestrujący ruchy i grawitację – błędnik czyli system przedsionkowy. Proces ten polega na coraz efektywniejszym rozpoznawaniu i nadawaniu znaczenia temu, co obserwuje, słyszy, czy odczuwa. Im bardziej efektywnie mózg może to realizować, tym szybciej i sprawniej funkcjonuje w zakresie myślenia, nauki, koncentracji, mowy, czytania, pisania, pamięci, itp. Wraz ze wrastaniem dziecka można łatwo zaobserwować zmiany w jego zachowaniu w różnych obszarach życia.

Rozwijająca się precyzja mechanizmów integracji sensorycznej jest formowana przez interakcję dziecka z jego otoczeniem. Im więcej możliwości ma dziecko do zdobywania doświadczeń ruchowych w stosunku do innych bodźców (wzrokowych, dotykowych, słuchowych), na przykład na placu zabaw lub podczas samodzielnej aktywności w domu, tym szybciej i bardziej precyzyjnie integruje wrażenia zmysłowe. To przekłada się na poprawę zachowania oraz dostosowanie się do oczekiwań rodziców, nauczycieli i rówieśników. W sytuacji, gdy mechanizmy te nie funkcjonują poprawnie, a dziecko boryka się z problemami związanymi ze sprawnością ruchową, emocjami czy zachowaniem, konieczne może być przeprowadzenie diagnozy i rozpoczęcie terapii zaburzeń integracji sensorycznej.