Niegrzeczność a propriocepcja 

Zaburzenia propriocepcji – dlaczego moje dziecko jest niesforne i niegrzeczne?

Przepychanie, popychanie, przeciskanie, potykanie? Wpadanie z impetem i ściskanie zamiast przytulania? Wiercenie się na krześle, szukanie wygodnej pozycji, podciąganie i zawijanie nóg? Nadmierne lub za lekkie naciskanie na kredki i przedmioty? Problemy z chwytaniem i odrzucaniem piłki, rzucaniem do celu? Słabe planowanie ruchu, trudności ze wskazywaniem części ciała? Obgryzanie kredek, rękawów i innych niejadalnych przedmiotów? Jeżeli obserwujesz tego typu zachowania u swojego dziecka, udaj się czym prędzej do Terapeuty SI, ponieważ niemal pewne jest, że sprawcą całego zamieszania jest propriocpcja czyli czucie głębokie.

Bodźce propriocepcji odpowiadają za odbieranie informacji związanych z uciskiem, rozciąganiem, ugniataniem oraz ruchem ciała wobec siebie. Proprioreceptory znajdują się w mięśniach, stawach oraz ścięgnach i dostarczają mózgowi informacji dotyczącej tego w jakiej pozycji znajduje się dana kończyna i zarazem całe ciało.

Dzieci, które mają zaburzone czucie głębokie, próbują dostarczyć sobie brakujących bodźców w sposób, który nie zawsze jest akceptowalny społecznie. Przepychają  i przeciskają się, popychają innych, wpadają na ściany, czasami gryzą, uderzają, wolą mocne ścianie od przytulania. Zachowania te nie przeważnie nie są rozumiane przez otoczenie. Budzą złość i/lub niepokój u opiekunów i rówieśników.

Jak regulować propriocepcję? Czyli o gnieceniu, dociskaniu, skakaniu i turlaniu

W domu najlepsze aktywności jakie można zapewnić dziecku z zaburzoną propriocepcją  to: zabawy w zapasy, w kanapki, zawijanie dziecka w koc w tzw. naleśnik, ugniatanie, masowanie, dociskanie i skakanie. Jeśli masz ogród warto zainwestować w bezpieczną  trampolinę. Jeśli nie, można zacząć od zeskakiwania z łóżka na poduchę, potem na materac - przy ćwiczeniach w których dziecko zeskakuje pamiętaj o tym, żeby je asekurować.

W sklepach internetowych można zamówić kołdrę obciążeniową – szytą odpowiednio do wagi i wzrostu dziecka. W środku kołdry umieszczone są sypkie materiały, które sprawiają, że kołdra jest ciężka. Można kłaść taką kołdrę na dziecku lub zawijać go w nią i np. turlać dziecko w kołdrze. Wszystkie tego typu aktywności wywołają tak potrzebny przy zaburzonych bodźcach propriocepcji docisk. Długość i intensywność oraz rodzaj ćwiczeń z kołdrą obciążeniową zawsze należy skonsultować z Terapeutą SI.

Jeżeli Twoje dziecko gryzie kredki lub zgrzyta zębami możesz zaproponować mu masaż okolicy buzi, twarzy, gryzienie twardszych pokarmów lub też szczoteczkę wibracyjną albo zamówić odpowiedni gryzak terapeutyczny, najlepiej od certyfikowanych producentów, żeby był bezpieczny. 

W domu warto też zaopatrzyć się w piłkę gimnastyczną, która bez wątpienia przyda się do codziennej stymulacji. Można np. położyć dziecko na piłce, tak by dotykało jej brzuchem, dociskać a potem delikatnie poklepywać poszczególne części ciała, czynności powtórzyć, gdy dziecko będzie leżało na piłce na plecach. Można również poprosić dziecko, by położyło się na podłodze i toczyć piłkę po dziecku, z wyczuciem. Oprócz tego można przeciskać piłkę razem z dzieckiem albo poprosić by z całych sił dociskało piłkę do ściany.

Czucie głębokie stymuluje się także poprzez docisk i ugniatanie. Dziecko może ugniatać wszelkiego rodzaju gniotki i piłki, a rodzic może, dociskać ciało dziecka gniotkami, gąbkami, rękami lub woreczkami z kaszą czy grochem. 

W gabinetach integracji sensorycznej, Terapeuci SI do stymulacji propriocepcji używają specjalistycznego sprzętu. Są to zarówno kamizelki i poduszki obciążeniowe, maglownice, dociskowe tunele, elastyczne worki do ćwiczeń, etc. Czucie głębokie u dzieci regulują poprzez specjalne aktywności jak i masaże dociskowe, z których są przeszkoleni.

Dziecko z zaburzeniami czucia głębokiego może doświadczać szeregu trudności podczas codziennego funkcjonowania. Bez podjęcia odpowiednich działań pomocowych może mieć trudności w przedszkolu i w szkole związane z możliwościami skupienia się podczas zajęć, z dostosowaniem się do zasad, z umiejętnościami szkolnymi (pisanie, czytanie, lekcje wychowania fizycznego) jak i z wyczuwaniem granic innych osób, a co za tym idzie z kontaktami rówieśniczymi. Skutkiem tego może doświadczyć odtrącenia czy wykluczenia społecznego oraz wielu trudności rozwojowych. Najważniejsze jest by wszystkie niepokojące objawy konsultować ze specjalistami i małymi kroczkami zachęcać dziecko do różnych aktywności.